Możliwość wsparcia-Informacje z Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej
Choroba niesie ze sobą wiele wyzwań.
Warto wiedzieć, że – po spełnieniu określonych warunków –
w sytuacji długotrwałej lub ciężkiej choroby , istnieje możliwość uzyskania wsparcia ze strony instytucji samorządowych .
Ustawa o pomocy społecznej nie wyodrębnia w sposób szczególny (ze względu na jednostkę chorobową) żadnej grupy osób długotrwale lub ciężko chorych, dlatego też osoby te mogą ubiegać się o świadczenia z pomocy społecznej na zasadach ogólnych.
Przesłankami do udzielenia pomocy są m.in:
1) ubóstwo
2) bezdomność
3) bezrobocie
4) niepełnosprawność
5) długotrwała lub ciężka choroba;
6) zdarzenie losowe i sytuacja kryzysowa;
Sytuacja dochodowa osób nie wpływa na prawo do uzyskania opisanych w tej informacji świadczeń niepieniężnych z pomocy społecznej, może jednak wpływać na wysokość odpłatności za niektóre z tych świadczeń.
Kryterium dochodowe, które może być uwzględniane przy ustalaniu odpłatności za świadczenia niepieniężne w pomocy społecznej i jest uwzględniane przy ustalaniu świadczeń pieniężnych obecnie wynosi 776 zł w przypadku prowadzenia samodzielnego gospodarstwa domowego, 600 zł na osobę w rodzinie w przypadku prowadzenia kilkuosobowego gospodarstwa domowego. Kryterium podlega weryfikacji co 3 lata.
W systemie pomocy społecznej przez rodzinę rozumie się osoby spokrewnione lub niespokrewnione, pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące.
W celu uzyskania świadczeń z pomocy społecznej należy zwrócić się z wnioskiem do ośrodka pomocy społecznej (GOPS, MOPS, MOPR, CUS) właściwego ze względu na miejsce zamieszkania.
Informacje o potrzebie udzielenia wsparcia, można zgłosić do ww. jednostek osobiście, telefonicznie, czy też inną drogą.
Świadczenia w pomocy społecznej, poza nielicznymi wyjątkami przyznawane są decyzją administracyjną, wydaną na podstawie przeprowadzonego wywiadu środowiskowego, od decyzji, w przypadku niezadowolenia z jej rozstrzygnięcia, służy odwołanie do samorządowego kolegium odwoławczego.
Do świadczeń, o które mogą ubiegać się osoby długotrwale lub ciężko chore, należą w szczególności:
1. Usługi opiekuńcze świadczone w miejscu zamieszkania
Osoby uprawnione:
Przysługują osobie, która jest samotna i z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymaga pomocy innych osób, a jest jej pozbawiona. Mogą być przyznane również osobie, która wymaga pomocy innych osób, a rodzina, a także wspólnie niezamieszkujący małżonek, wstępni, zstępni nie mogą takiej pomocy zapewnić.
Usługi opiekuńcze obejmują pomoc w:
• zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych (np. drobne zakupy, gotowanie, porządki
w domu),
• opiece higienicznej(np. mycie, kąpanie, ubieranie, przesłanie łóżka, zmiana bielizny pościelowej ,
• zaleconej przez lekarza pielęgnacji oraz
• w miarę możliwości, w zapewnieniu kontaktów
z otoczeniem.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach, w szczególności gdy doszło do nagłego pogorszenia stanu zdrowia lub gdy objęcie osób usługami opiekuńczymi wynika z konieczności zapewnienia takim osobom odpowiedniej opieki, usługi te mogą być przyznane w trybie pilnym.
Odpłatność:
Wysokość odpłatności zależeć będzie od sytuacji dochodowej rodziny przyjętych przez gminę miejsca zamieszkania szczegółowych warunków przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze - które określa Rada gminy w stosownej uchwale. W uchwale tej są także określane szczegółowe warunki częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również tryb ich pobierania.
2. Usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania w formie usług sąsiedzkich
Osoby uprawnione:
Przysługują osobie, która jest samotna i z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymaga pomocy innych osób, a jest jej pozbawiona. Mogą być przyznane również osobie, która wymaga pomocy innych osób, a rodzina, a także wspólnie niezamieszkujący małżonek, wstępni, zstępni nie mogą takiej pomocy zapewnić.
Usługi sąsiedzkie obejmują pomoc w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych, podstawową opiekę higieniczno-pielęgnacyjną przez którą należy rozumieć formy wsparcia niewymagające specjalistycznej wiedzy i kompetencji, oraz, w miarę potrzeb i możliwości, zapewnienie kontaktów
z otoczeniem.
Odpłatność:
Wysokość odpłatności zależeć będzie od sytuacji dochodowej rodziny przyjętych przez gminę miejsca zamieszkania szczegółowych warunków przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze - które określa Rada gminy w stosownej uchwale. W uchwale tej są także określane szczegółowe warunki częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również tryb ich pobierania.
3. Specjalistyczne usługi opiekuńcze świadczone w miejscu zamieszkania
Osoby uprawnione:
Przysługują osobie, która jest samotna i z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymaga pomocy innych osób, a jest jej pozbawiona. Mogą być przyznane również osobie, która wymaga pomocy innych osób, a rodzina, a także wspólnie niezamieszkujący małżonek, wstępni, zstępni nie mogą takiej pomocy zapewnić.
Specjalistyczne usługi opiekuńcze są to usługi dostosowane do szczególnych potrzeb wynikających
z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności, świadczone przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem zawodowym.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach, w szczególności gdy doszło do nagłego pogorszenia stanu zdrowia lub gdy objęcie osób specjalistycznymi usługami opiekuńczymi wynika z konieczności zapewnienia takim osobom odpowiedniej opieki, usługi te mogą być przyznane w trybie pilnym.
Odpłatność:
Wysokość odpłatności zależeć będzie ( z wyłączeniem usług świadczonych osobom z zaburzeniami psychicznymi) od sytuacji dochodowej rodziny przyjętych przez gminę miejsca zamieszkania szczegółowych warunków przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze - które określa Rada gminy w stosownej uchwale. W uchwale tej są także określane szczegółowe warunki częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również tryb ich pobierania.
4. Usługi świadczone w ośrodkach wsparcia
Osoby uprawnione:
Osobom, które ze względu na wiek, chorobę lub niepełnosprawność wymagają częściowej opieki
i pomocy w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych, mogą być przyznane usługi opiekuńcze, specjalistyczne usługi opiekuńcze lub posiłek, świadczone w ośrodku wsparcia.
Ośrodek wsparcia jest jednostką organizacyjną pomocy społecznej dziennego pobytu. W ośrodku wsparcia mogą być prowadzone miejsca całodobowe okresowego pobytu.
Ośrodkiem wsparcia, może być m.in.: dzienny dom pomocy, klub samopomocy.
Odpłatność:
Określa podmiot samorządu kierujący do tego ośrodka w uzgodnieniu z osobą kierowaną, uwzględniając przyznany zakres usług.
5. Usługi wsparcia krótkoterminowego realizowane w domach pomocy społecznej
Osoby uprawnione:
Usługi te mogą być przyznane osobie, która ze względu na wiek, chorobę lub niepełnosprawność wymaga doraźnej pomocy w formie pobytu całodobowego lub w formie dziennej, ze względu na czasowe ograniczenie możliwości zapewnienia właściwego wsparcia w miejscu zamieszkania przez osoby na co dzień sprawujące opiekę nad tą osobą.
Odpłatność:
Ustala organ wydający decyzję przyznającą prawo do usług wsparcia krótkoterminowego. Obowiązani do wnoszenia opłaty za korzystanie z usług wsparcia krótkoterminowego są osoba korzystająca z usług wsparcia krótkoterminowego i gmina, która przyznała usługi wsparcia krótkoterminowego.
6. Poradnictwo specjalistyczne
Poradnictwo specjalistyczne, w szczególności prawne, psychologiczne i rodzinne, jest świadczone osobom i rodzinom, które mają trudności lub wykazują potrzebę wsparcia w rozwiązywaniu swoich problemów życiowych, bez względu na posiadany dochód.
Poradnictwo prawne realizuje się przez udzielanie informacji o obowiązujących przepisach z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego, zabezpieczenia społecznego, ochrony praw lokatorów.
Poradnictwo psychologiczne realizuje się przez procesy diagnozowania, profilaktyki i terapii.
Poradnictwo rodzinne obejmuje problemy funkcjonowania rodziny, w tym problemy opieki nad osobą niepełnosprawną, a także terapię rodzinną.
Rejestr jednostek specjalistycznego poradnictwa prowadzi wojewoda (rejestr ogłasza w wojewódzkim dzienniku urzędowym oraz publikuje na stronie internetowej urzędu wojewódzkiego).
7. Praca socjalna
Praca socjalna świadczona jest na rzecz poprawy funkcjonowania osób i rodzin w ich środowisku społecznym. Prowadzona jest:
- z osobami i rodzinami w celu rozwinięcia lub wzmocnienia ich aktywności i samodzielności życiowej;
- ze społecznością lokalną w celu zapewnienia współpracy i koordynacji działań instytucji i organizacji istotnych dla zaspokajania potrzeb członków społeczności.
Praca socjalna może być prowadzona w oparciu o kontrakt socjalny lub projekt socjalny.
W pracy socjalnej wykorzystuje się właściwe tej działalności metody i techniki, stosowane
z poszanowaniem godności osoby i jej prawa do samostanowienia.
Praca socjalna świadczona jest osobom i rodzinom bez względu na posiadany dochód.
8. Świadczenia pieniężne z pomocy społecznej
Zasiłek okresowy przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego.
Zasiłek stały przysługuje:
• pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej;
• pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.
Zasiłek celowy jest to świadczenie fakultatywne przyznawane na zaspokojenie niezbędnej potrzeby bytowej, a w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, ogrzewania, w tym opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu. Osobom bezdomnym i innym osobom nie posiadającym dochodu oraz możliwości uzyskania świadczeń zdrowotnych może być przyznany zasiłek celowy na pokrycie części lub całości wydatków na świadczenia zdrowotne.